بررسی نقوش و نمادهای کاشی کاری دورۀ قاجار دردو مسجدـ مدرسه: آقابزرگ و امام خمینی کاشان

نویسندگان

سمیه شیراوند

somayeh shiravand امیرحسین چیت سازیان

amir hossein chitsazian

چکیده

از عوامل مؤثر در شکوه و زیبایی معماری ایران، به ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایش بناها می توان اشاره کرد. در این میان، مسجدـ مدرسۀ آقابزرگ و مسجدـ مدرسۀ امام خمینی از شاهکارهای معماری دورۀ قاجار در شهر کاشان، از لحاظ تزیینات و به خصوص نقوش کاشی کاری حائز اهمیت هستند. بررسی و مطالعه در نقوش کاشی کاری این دو بنا می تواند باعث بازشناسی هویت فرهنگی این دو بنا شود. با توجه به خلأ نسبی علمی ـ تحقیقاتی در رابطه با معماری مدارس تاریخی کشورمان به خصوص در بحث تزیینات، پژوهش حاضر بر آن بوده است تا با استفاده از روش تحلیلی ـ توصیفی و انجام تحقیقات کتابخانه ای در عرصۀ آرایه های معماری این دو بنا و تحقیقات میدانی، به ارزیابی و تحلیل نقوش و نمادهای این دو بنای شاخص معماری دورۀ قاجار در کاشان بپردازد. یافته های تحقیق نشان می دهد که بیشتر تزیینات به کاررفته درکاشی کاری مسجدـ مدرسۀ آقابزرگ و مسجدـ مدرسۀ امام خمینی تحت تأثیر هنرهای تزیینی غرب و فضای فرنگی مآبی به صورت طبیعت گرا، غیر انتزاعی و تقلیدی هستند. نقوشی همچون گل و گلدان، گل و مرغ و گل و برگ های طبیعی مانند گل زنبق و گل فرنگ و نقوش پرندگان دراین دو بنا به چشم می خورد که هریک جایگاهی را در تزیین به خود اختصاص داده و با رنگ بندی ویژۀ کاشی ها جلوۀ زیبایی را به محیط معنوی آن ها بخشیده اند.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

بررسی نقوش و نمادهای کاشی‌کاری دورۀ قاجار دردو مسجدـ مدرسه: آقابزرگ و امام خمینی کاشان

از عوامل مؤثر در شکوه و زیبایی معماری ایران، به‌ویژه در دوران اسلامی، به تزیین و آرایش بناها می‌توان اشاره کرد. در این میان، مسجدـ مدرسۀ آقابزرگ و مسجدـ مدرسۀ امام خمینی از شاهکارهای معماری دورۀ قاجار در شهر کاشان، از لحاظ تزیینات و به‌خصوص نقوش کاشی‌کاری حائز اهمیت هستند. بررسی و مطالعه در نقوش کاشی‌کاری این دو بنا می‌تواند باعث بازشناسی هویت فرهنگی این دو بنا شود. با توجه به خلأ نسبی علمی ـ ت...

متن کامل

گفتمان باستانگرایی در نقوش قالی‌های تصویری دورۀ قاجار

Iranian hand-woven carpet is a national art rooted in the ancient civilization, culture and history of Iran. In history, carpet designs have been transformed, due to changes in society and at times subjects, designs, shapes and combinations are brought in or taken out. For example, during Qajar Era, new social transformations resulted in the invention of new motifs in rugs in contrast to former...

متن کامل

بررسی تطبیقی نقوش کاشی کاری های مدرسه چهارباغ اصفهان و باورهای عصر صفویه

مدرسه چهارباغ اصفهان که امروزه به عنوان مدرسه علمیه امام صادق (ع) نامیده می شود، یکی از بناهای باشکوه اواخر عهد صفوی می باشد که در زمان شاه سلطان حسین صفوی در فاصله سال های 1118- 1126 ه.ق در ضلع شرقی خیابان چهارباغ اصفهان و به دستور مادر شاه سلطان حسین احداث گردیده است. این مدرسه که دارای بزرگترین مجموعه وقفی آن دوران بوده است، به همراه کاروانسـرا و بازارچه ای که در پیرامون آن قرار داشته، مجموع...

ظهور نقوش انسانی در مُهرهای دورۀ قاجار (با تاثیرپذیری مُهرها از سکه‌ها و مدال‌های آن دوره)

هدف پژوهش: در مُهرهای مورد مطالعه، پوشش‌های سَر همان کلاه‌ها و تاج  کلاه‌های شاهان قاجاری است که در سکه‌ها قابل مشاهده است. این مقاله، با هدف جست‌وجوی تاثیرپذیری نقوش مُهرها از سکه‌ها و مدال‌ها به تحلیل و مقایسۀ تصاویر آن‌ها پرداخته می‌پردازد. روش/ رویکرد پژوهش: پژوهش حاضر، با ماهیت و روش تاریخی، توصیفی، و تطبیقی بر پایۀ منابع کتابخانه‌ای و میدانی به تطبیق نقوش مُهرها با سکه‌ها و مدال‌های دورۀ قاجا...

متن کامل

سیر تحول نقوش انسانی در کاشی کاری حمام های تاریخی شهر اصفهان از دوره صفوی تا پایان دوره قاجار

درگذشته، حمام ها مکانی برای حضور اقشار مختلف جامعه بودند و دیوار حمام ها با کاشی های الوان و نقوش متنوع زینت یافته بود. نقوش انسانی ترسیم شده روی این کاشی ها، یکی از شاخص ترین عناصر منعکس کننده شرایط اجتماعی، فرهنگی و هنری جامعه هستند. این نقوش با مضامین متنوع و شیوه های طراحی متفاوت همواره موردتوجه قرار داشته اند. در این مقاله، با هدف بررسی نقوش انسانی ترسیم شده بر کاشی کاری حمام های تاریخی شه...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
نشریه کاشان شناخت

جلد ۲، شماره ۴، صفحات ۱۸۸-۲۰۸

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023